عبادت در اندیشه شیعه و وهابیت
مشخصات کتاب
عنوان: عبادت در اندیشه شیعه و وهابیت
پدیدآورنده: محمد جواد ذاکری
نشریه: شیعه شناسی
شماره نشریه: 15
سال: 1385
ماه: 7,8,9
تعداد صفحه: 85-113
زبان: فارسی
موضوع:
مقدمه
مهم ترین آموزه دینی پیامبران الهی، دعوت به یکتاپرستی است. در نوشتار حاضر، کوشش بر آن است که معنای عبادت را با توجه به دیدگاه قرآن مورد بررسی قرار دهیم و به نتیجه ای شایسته دست یابیم. از سوی دیگر، می کوشیم تا اندیشه های «ابن تیمیه» را نقد کنیم و خطای وهابیّت را در اعتماد صرف به قول لغویان و عدم رجوع به آیات قرآن برملا سازیم؛ شیوه نادرستی که به ستیزه جویی این فرقه با دیگر مسلمانان انجامیده است. عبادت، اطاعت، توسل، زیارت، وهابیّت، ابن تیمیه.
چکیده
مهم ترین آموزه دینی پیامبران الهی، دعوت به یکتاپرستی است. در نوشتار حاضر، کوشش بر آن است که معنای عبادت را با توجه به دیدگاه قرآن مورد بررسی قرار دهیم و به نتیجه ای شایسته دست یابیم. از سوی دیگر، می کوشیم تا اندیشه های «ابن تیمیه» را نقد کنیم و خطای وهابیّت را در اعتماد صرف به قول لغویان و عدم رجوع به آیات قرآن برملا سازیم؛ شیوه نادرستی که به ستیزه جویی این فرقه با دیگر مسلمانان انجامیده است. کلیدواژه ها: عبادت، اطاعت، توسل، زیارت، وهابیّت، ابن تیمیه. [ صفحه 85]
مفهوم شناسی عبادت
اشاره
اولین مرحله در هر پژوهشی، روشن کردن معنای لغوی موضوع پژوهش است. از این رو، ما نیز قبل از هر بحثی به معنای عبادت در لغت می پردازیم.
معنای لغوی
راغب اصفهانی در مفردات می نویسد: عبودیت، اعلام کوچکی است. عبادت، در این معنا، از عبودیت رساتر است. (راغب اصفهانی، 1392 ق، ص 330) در صحاح اللغه آمده است: اصل عبودیت، خضوع و مسکنت است. عبادت همان طاعت است. تعبید یعنی کوچک شمردن؛ مثلاً گفته می شود: راه مُعَبَّد و شتر معبّد؛ یعنی قطران قیر مالیده، نرم و هموار شده است. (جوهری،1399 ق، ج2، ص 503) فیروزآبادی در معنای عبادت می نویسد: عبدیت، عبودیت است و عبادت، فرمان برداری. (فیروزآبادی، 1412 ق، ج 1، ص 596) ابن منظور در معنای عبادت می نویسد: اساس عبادت، خضوع و تذلل است. (ابن منظور، 1408 ق، ج 9، ص 10) در اقرب الموارد آمده است: عبودیت، اطاعت کردن و خاضع شدن و خدمت کردن است. (شرتونی، 1374، ج 3، ص 461) در مجموع، از سخنان زبان شناسان استفاده می شود که عبادت همان خضوع، فروتنی و اطاعت است. [ صفحه 86] چنان که گذشت، عبادت در لغت به معنای رام شدن و تسلیم بودن است. پایبند بودن به معنای لغوی و توجه نکردن به «نقل» این کلمه از معنای لغوی به اصطلاح شرعی، موجب گمراهی بعضی شده است؛ زیرا یقین داریم که عبادت به معنای لغوی آن، یعنی «خضوع» و «فروتنی» و «تسلیم بودن»، موجب شرک و کفر نمی شود، وگرنه همه مردم کافر و مشرکند؛ زیرا هر فردی در مقابل فرد دیگر نوعی خضوع و فروتنی دارد. برای مثال، زن مطیع شوهر و فرزند در برابر پدر تسلیم است. رسولان الهی نیز